Dört bir yanımız tabletlerle, bilgisayarlarla, akıllı telefonlarla çevrelenmişken nasıl olacak da çocuğumu ekrandan uzak tutabileceğim dediğinizi duyar gibiyim. Evet teknolojinin günden güne geliştiği günümüzde, ebeveynler olarak ekranla mücadelemiz hiç kolay değil. Sizler sınır koymaya çalıştıkça her ekran zamanının sonunda öfke krizleriyle, direnişle baş etmeye çalışıyor olabilirsiniz.
Ekrandan ayrılmanın neden bu kadar zor olduğuna öncelikle bilimsel taraftan bakalım. Ekranla temas halinde olmak haz veren, stresi, acıyı azaltan dopamin hormonunun salgılanmasını sağlar. Eğer ki ekran aniden kapatılırsa dopamin seviyesi de aniden düşüşe geçer. Ki yaşanılan zorluk fiziksel acıya eş değer nitelikte ağlama krizlerini, kendini yerden yere atma halini, direnişleri beraberinde getirir. Şöyle düşünelim online önemli bir toplantıdayken aniden cihazınızın şarjı bitse ya da izlediğiniz filmin en heyecanlı yerinde elektrik kesilse neler hissedersiniz, neler yaparsınız? Tıpkı çocuklar da bizler gibi ekranla aniden bağlantısı koptuğunda benzer şeyler yaşar. Ekran ile teması sağlıklı bir şekilde sonlandırmak için şu yöntemler denenebilir:
Sanal ile gerçek arasında köprü kurun
Öncelikle çocuğunuzun yanına sakince yaklaşarak ufak iletişimler kurmaya çalışın. “Zebra nereye koşuyor ?”, “Kedinin annesi hangisiydi?” vb. sorularınızla sizinle etkileşim kurmasını sağlayıp yavaş yavaş gerçekliğe döndürün. Gördükleri duyduklarıyla ilgili sizinle etkileşim kurabilir hale gelsin.
Seçenek sunun
Ekran zamanının sonlarına yaklaştıkça ekran süresinin bitmesine kısa zaman kaldığıyla ilgili hatırlatmalar yapıp belki işitsel bir uyarı ( zil, alarm vs ) verebilirsiniz. Ardından seçenek sunun. Örneğin; “çizgi filimin bitince banyo yapma zamanı”, “şimdi Legolarınla kule mi yapmak istersin yoksa boyama mı yapmak istersin?” gibi. Böylelikle daha yumuşak bir geçiş sağlanmış olur.
Duygusunu fark edin
Elbet ki ekran zamanını sonlandırma anında duygusal zorlanmalar yaşanacaktır. Aynalama yöntemiyle “Çizgi filmin bittiği için çok üzgünsün.” gibi ifadelerle çocuğunuzun duygusunu fark ettiğiniz, kabul ettiğiniz noktalarda çocuğunuz da duygusunu tanımlamayı öğrenip ilerleyen aşamalarda duygusunu yönetebilmeyi öğrenecektir.
Çerçeveniz net olsun
Çocukların sınırlara uymasını istiyorsak çerçeveyi en baştan net tutmak gerekir. Günün hangi saat diliminde ekran olacak?, Ekranla ne kadar zaman geçirecek?, Ailece ekransız zamanlarda ne yapılacak? gibi soruların cevabı somut görseller ile desteklendiğinde süreç kolaylaşacaktır.
Model olun
Çocuklar en çok da gözlemleyerek ve taklit ederek öğrenirler. O nedenle kendinizin ekranla temasının nasıl olduğunu düzenlemek iyi bir rol model olmanızı sağlayacaktır.
Commenti